Aspat Kalesi & Termera Antik Yerleşimi

Akyarlar'da Karaincir ile Bağla arasında kalan Aspat, konik bir tepenin yamacında eşsiz bir koya sahip olmaktadır ve ziyaretine gelen misafirleri için eşsiz güzelliğinin yanında ufak sürprizleri ile de eşsiz deneyimler sunmaktadır. Özellikle heykel sergisi Aspat'ın klasiklerinden biri olmaktadır.

Gezi boyunca tarihi eserleri ve sergilenen heykelleri görmek mümkün olmaktadır. Her yıl önemli heykeltıraşların çalışmalarına mekân olan Aspat, bağrında o eserleri korumaya devam etmektedir. Ünlü gezgin Evliya Çelebi'nin “Menteşe hakimiyetinde, yalçın kayalık üzerinde hünerli üstat elinden çıkmış küçük bir kale” sözlerinden Aspat'ı ziyaret ettiği anlaşılmaktadır. Aspat'a ekime elverişsiz olduğu dönemlerde bu tanıma uygun olarak Aspartos ismi verilmiştir. Topografik yapısı dolayısı ile bu alanı kapsayan bölgeye Yunanca kozalak ve koni anlamlarına gelen Strobilos olarak anılmaktadır. Strobilos adıyla tarihte Aspat'tan ilk söz eden kişi ise Piri Reis olmuştur.

Bodrum'un en eski tarihi buluntularından biri olan Termera Antik Kenti de Aspat Kalesi’nin ana şehri olarak bilinmektedir. Aspat (Çıfıt) Kalesi Aspat tepesinde yer almaktadır. Ancak konik tepenin üstünde bulunan kalıntılara ulaşmak oldukça zor bir süreç olmaktadır.

13. yüzyıla ait bulgularda Bizanslılar'ın sığındığı önemli bir kale ve liman görevi gören Aspat'ta bugün varlığını koruyan yapılar arasında Tarihi Bizans Hamamı vardır. Hamam, 2005 yılında Bodrum Müzesi başkanlığında Muğla Üniversitesi Arkeoloji Bölümü iş birliğinde Aspat Sanat, Kültür ve Eğitim Vakfı sponsorluğunda, restore edilerek turizme kazandırılan bir yapı olmuştur.

Pek kimsenin henüz keşfetmediği Aspat, kuzeybatı rüzgarlarına kapalı olduğundan tekneler için adeta bir liman görevi görmektedir.

Aspat Kalesi ve Termera Antik Kenti

Bunların yanı sıra Aspat Kalesi, Akyarlar Aspat koyuna bakan konik tepenin doruklarında; Termera antik yerleşimi ise 2 km yukarıda Mandra Köyü’nün 1 km üzerindeki Asarlık Tepe’de yer almaktadır. Aspat- Mandra köyü arasında yol bulunmamaktadır ve yürümek gerekmektedir. Ama Mandra Köyü’ne, Telmissos’un bulunduğu Gürece Köyü’nden başlayan yolu izleyerek araçla kolaylıkla ulaşılabilmektedir.

Termera kenti de diğer Leleg kentleri gibi olmakta ve bugüne ulaşan kalıntı yok denecek kadar az olmaktadır. Doruktaki iç kale tümüyle yıkılmış, alttaki surların bir bölümü ise hala ayakta olmaktadır.